Interbestuurlijk toezicht


De provincie heeft wettelijk de taak toezicht te houden op de uitvoering van medebewindstaken door de gemeenten, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen. Met medebewindstaken worden hier bedoeld de taken die de rijksoverheid in wetten aan de gemeenten, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen opdraagt om uit te voeren. Gemeenschappelijke regelingen zijn samenwerkingsverbanden tussen overheden. Het gaat om het toezicht op die domeinen waarvoor de provincie als toezichthoudend orgaan is aangewezen. Dit is interbestuurlijk toezicht, kortweg IBT. Bij IBT gaat het om het toezicht van de ene overheid op de uitvoering van taken door de andere overheid.

Uitgangspunten bij het IBT

De provincie gaat bij het IBT uit van soberheid en vertrouwen. De provincie voert het toezicht uit op basis van vertrouwen in de gemeenten, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen, waarbij deze hun eigen verantwoordelijkheden oppakken en hun horizontale verantwoording regelen. Dat laatste betekent dat de colleges van Burgemeester en Wethouders (B en W) en de dagelijkse besturen aan de gemeenteraden en algemene besturen verantwoording afleggen over de uitvoering van hun wettelijke medebewindstaken. De gemeenteraden en algemene besturen hebben een controlerende rol.

Het IBT door de provincie is risicogericht. Gevolg kan zijn dat het toezicht op de ene onder toezicht staande overheid intensiever is dan op een andere; ook kan dit per toezichtdomein verschillen.

Op de volgende genoemde domeinen houdt de provincie systematisch toezicht. Op overige domeinen wordt toezicht waar nodig incidentgericht uitgevoerd, uiteraard alleen als de provincie een toezichthoudende rol heeft.

Toezicht op de gemeenten

De provincie Drenthe houdt wat betreft de gemeenten systematisch toezicht op de volgende domeinen.

Ruimtelijke ordening

Toezicht op de aanwezigheid van actuele structuurvisies en bestemmingsplannen.

Omgevingsrecht

Toezicht op het beleid en de uitvoering van vergunningverlening, nalevingstoezicht en handhaving; op het gebied van milieu, bouwen en monumentenzorg (laatste onderdeel wordt opgepakt via het toezichtdomein Monumenten).

Monumenten

Toezicht op de omgang met archeologische waarden, waaronder monumenten, het adequaat inschakelen van archeologisch deskundigen en/of de Monumentencommissie en de uitvoering van vergunningverlening, nalevingstoezicht en handhaving wat dit toezichtdomein betreft.

Huisvesting statushouders

Toezicht op tijdige huisvesting van statushouders volgens de halfjaarlijkse taakstelling van het Rijk. Statushouders zijn vluchtelingen die de asielprocedure hebben doorlopen en een verblijfstitel hebben gekregen die hen het recht geeft op een reguliere woning in een gemeente.

Archief

Toezicht op de aanwezigheid van een deugdelijke informatiehuishouding.

Toezicht op de waterschappen

De provincie Drenthe houdt wat betreft de waterschappen systematisch toezicht op de volgende domeinen.

Water

Beleidsmatig toezicht wat betreft het Drents grondgebied. Op basis van de Omgevingsvisie Drenthe en de Provinciale Omgevingsverordening Drenthe (POV).

Omgevingsrecht

Toezicht op het beleid en de uitvoering van vergunningverlening, nalevingstoezicht en handhaving op het gebied van omgevingsrecht.

Archief

Toezicht op de aanwezigheid van een deugdelijke informatiehuishouding.

Toezicht op de gemeenschappelijke regelingen

De provincie Drenthe houdt wat betreft de gemeenschappelijke regelingen systematisch toezicht op het volgende domein.

Archief

Toezicht op de aanwezigheid van een deugdelijke informatiehuishouding.

Ingrijpen

Per toezichtdomein vindt sectoraal toezicht plaats, volgens de genoemde uitgangspunten bij het IBT. Waar nodig grijpt de provincie in. Ingrijpen gebeurt alleen als wettelijk vastgelegde medebewindstaken niet of niet voldoende worden uitgevoerd of besluiten in strijd zijn met het recht of het algemeen belang.

De provincie kan, naast onder andere het opvragen van nadere informatie bij de gemeente, het waterschap of de gemeenschappelijke regeling en het aangaan van ambtelijk en/of bestuurlijk overleg, gebruik maken van de volgende instrumenten.

Indeplaatsstelling bij taakverwaarlozing

Als een gemeente, waterschap of gemeenschappelijke regeling een wettelijke medebewindstaak verwaarloost, kan de provincie als toezichthouder die taak overnemen.

Schorsing en vernietiging

Als het bestuur van een gemeente, waterschap of gemeenschappelijke regeling een besluit neemt dat in strijd is met het recht of het algemeen belang kan de provincie dat besluit bij de Kroon voordragen voor schorsing of vernietiging.