Interbestuurlijk toezicht
De provincie heeft wettelijk de taak toezicht te houden op de uitvoering van medebewindstaken door de gemeenten, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen. Met medebewindstaken worden hier bedoeld de taken die de rijksoverheid in wetten aan de gemeenten, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen opdraagt om uit te voeren. Gemeenschappelijke regelingen zijn samenwerkingsverbanden tussen overheden. Het gaat om het toezicht op die domeinen waarvoor de provincie als toezichthoudend orgaan is aangewezen. Dit is interbestuurlijk toezicht, kortweg IBT. Bij IBT gaat het om het toezicht van de ene overheid op de uitvoering van taken door de andere overheid.
Uitgangspunten bij het IBT
De provincie gaat bij het IBT uit van soberheid en vertrouwen. De provincie voert het toezicht uit op basis van vertrouwen in de gemeenten, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen, waarbij deze hun eigen verantwoordelijkheden oppakken en hun horizontale verantwoording regelen. Dat laatste betekent dat de colleges van Burgemeester en Wethouders (B en W) en de dagelijkse besturen aan de gemeenteraden en algemene besturen verantwoording afleggen over de uitvoering van hun wettelijke medebewindstaken. De gemeenteraden en algemene besturen hebben een controlerende rol.
Het IBT door de provincie is risicogericht. Gevolg kan zijn dat het toezicht op de ene onder toezicht staande overheid intensiever is dan op een andere; ook kan dit per toezichtdomein verschillen.
Op de volgende genoemde domeinen houdt de provincie systematisch toezicht. Op overige domeinen wordt toezicht waar nodig incidentgericht uitgevoerd, uiteraard alleen als de provincie een toezichthoudende rol heeft.
Toezicht op de gemeenten
De provincie Drenthe houdt wat betreft de gemeenten systematisch toezicht op de volgende domeinen.
Ruimtelijke ordening
Toezicht op de aanwezigheid van actuele structuurvisies en bestemmingsplannen.
Omgevingsrecht
Toezicht op het beleid en de uitvoering van vergunningverlening, nalevingstoezicht en handhaving; op het gebied van milieu, bouwen en monumentenzorg (laatste onderdeel wordt opgepakt via het toezichtdomein Monumenten).
Monumenten
Toezicht op de omgang met archeologische waarden, waaronder monumenten, het adequaat inschakelen van archeologisch deskundigen en/of de Monumentencommissie en de uitvoering van vergunningverlening, nalevingstoezicht en handhaving wat dit toezichtdomein betreft.
Huisvesting statushouders
Toezicht op tijdige huisvesting van statushouders volgens de halfjaarlijkse taakstelling van het Rijk. Statushouders zijn vluchtelingen die de asielprocedure hebben doorlopen en een verblijfstitel hebben gekregen die hen het recht geeft op een reguliere woning in een gemeente.
Archief
Toezicht op de aanwezigheid van een deugdelijke informatiehuishouding.
Toezicht op de waterschappen
De provincie Drenthe houdt wat betreft de waterschappen systematisch toezicht op de volgende domeinen.
Water
Beleidsmatig toezicht wat betreft het Drents grondgebied. Op basis van de Omgevingsvisie Drenthe en de Provinciale Omgevingsverordening Drenthe (POV).
Omgevingsrecht
Toezicht op het beleid en de uitvoering van vergunningverlening, nalevingstoezicht en handhaving op het gebied van omgevingsrecht.
Archief
Toezicht op de aanwezigheid van een deugdelijke informatiehuishouding.
Toezicht op de gemeenschappelijke regelingen
De provincie Drenthe houdt wat betreft de gemeenschappelijke regelingen systematisch toezicht op het volgende domein.
Archief
Toezicht op de aanwezigheid van een deugdelijke informatiehuishouding.
Ingrijpen
Per toezichtdomein vindt sectoraal toezicht plaats, volgens de genoemde uitgangspunten bij het IBT. Waar nodig grijpt de provincie in. Ingrijpen gebeurt alleen als wettelijk vastgelegde medebewindstaken niet of niet voldoende worden uitgevoerd of besluiten in strijd zijn met het recht of het algemeen belang.
De provincie kan, naast onder andere het opvragen van nadere informatie bij de gemeente, het waterschap of de gemeenschappelijke regeling en het aangaan van ambtelijk en/of bestuurlijk overleg, gebruik maken van de volgende instrumenten.
Indeplaatsstelling bij taakverwaarlozing
Als een gemeente, waterschap of gemeenschappelijke regeling een wettelijke medebewindstaak verwaarloost, kan de provincie als toezichthouder die taak overnemen.
Schorsing en vernietiging
Als het bestuur van een gemeente, waterschap of gemeenschappelijke regeling een besluit neemt dat in strijd is met het recht of het algemeen belang kan de provincie dat besluit bij de Kroon voordragen voor schorsing of vernietiging.
Zie ook
- Klachten/meldingen wettelijke taken gemeenten, waterschappen of gemeenschappelijke regelingen
- Wet revitalisering generiek toezicht (Wrgt)
- Algemeen beleidskader indeplaatsstelling bij taakverwaarlozing; provincie Drenthe
- Beleidskader schorsing en vernietiging
- Beleidsnota interbestuurlijk toezicht door de provincie Drenthe (pdf, 2.3 MB)
- Uitvoeringsprogramma IBT Drenthe 2023 (pdf, 573 kB)
- Uitvoeringsprogramma IBT provincie Drenthe 2022 (pdf, 475 kB)
- Uitvoeringsprogramma IBT provincie Drenthe 2021 (pdf, 371 kB)
- Integraal overzicht IBT 2021 op uitvoering medebewindstaken gemeenten 2020 (pdf, 197 kB)
- Integraal overzicht IBT 2022 over het jaar 2021 (pdf, 226 kB)
- Integraal overzicht IBT 2023 over het jaar 2022 (pdf, 183 kB)