Van grondwater naar drinkwater

Drenthe heeft in de diepe ondergrond een grote voorraad kostbaar grondwater, het blauwe goud. Daar is het terechtgekomen na een lange weg van tientallen tot honderden jaren door filterende zand- en kleilagen. In Drenthe halen drie waterbedrijven (WMD Drinkwater, Waterbedrijf Groningen en Vitens) grondwater uit de bodem. Dat doen ze op zestien locaties. Uiteindelijk komt dat grondwater uit de kraan als drinkwater. De meeste huishoudens in Drenthe krijgen hun drinkwater van de WMD. Het gebied rond Meppel krijgt drinkwater van Vitens uit Zwolle. Het Waterbedrijf Groningen (WBG) heeft twee grondwaterwinningen in het Noorden van Drenthe en haalt oppervlaktewater uit de Drentsche Aa. Daarmee leveren ze drinkwater aan Noordwest Drenthe en Groningen. De provincie is er verantwoordelijk voor dat er voldoende water van goede kwaliteit beschikbaar is. Daarvan kunnen de waterbedrijven vervolgens drinkwater maken.

Grondwaterbeschermingsgebieden

De provincie beschermt de gebieden waar drinkwater gewonnen wordt uit grondwater en oppervlaktewater. Dit zijn grondwaterbeschermingsgebieden. De Provinciale Omgevingsverordening (POV) regelt de bescherming van het (grond)water.

In deze gebieden gelden beperkingen, zoals het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, het in de bodem lozen van afvalwater, het opslaan van afvalstoffen of het toepassen van systemen voor Warmte Koude opslag (WKO).

Grootschalige woningbouw en aanleg van nieuwe industrieterreinen weert de provincie zoveel mogelijk uit de omgeving van een drinkwaterwinning. Waar de omgeving het toelaat, stimuleert de provincie ontwikkelingen die 'veilig' zijn in een grondwaterbeschermingsgebied. Ze mogen geen risico geven op verontreiniging van het grondwater.

Wat kun je zelf doen om vervuiling te voorkomen?

Op www.beschermjedrinkwater.nl staan tips om het grondwater te beschermen.

Gebiedsdossiers en uitvoeringsprogramma’s

De provincie beschermt haar openbare drinkwatervoorziening via het voorzorgsprincipe in het beschermingsbeleid. Daarnaast is er sturing aan de voorkant in de ruimtelijke ordening.

Het voorzorgsprincipe houdt in dat in het belang van de bescherming van het grondwater risicovolle activiteiten worden geweerd. Sturing aan de voorkant houdt in dat de drinkwaterwinningen zoveel mogelijk verweven zijn met harmoniërende functies. Om dit principe en de sturing aan de voorkant goed te kunnen invullen hebben wij inzicht nodig in de risico’s voor het grondwater en daarmee voor een duurzame veilige drinkwatervoorziening.

Daarom is er voor elk grondwaterbeschermingsgebied een gebiedsdossier opgesteld. Dit hebben we vastgelegd in het regionaal waterplan. Dit plan maakt deel uit van de Omgevingsvisie Drenthe.

De provincie heeft samen met de waterbedrijven, de Drentse gemeenten, de waterschappen en de agrarische sector voor alle grondwaterbeschermingsgebieden een gebiedsdossier opgesteld.

Hierin staat alle informatie over het waterwin- en grondwaterbeschermingsgebied. Dit is vooral informatie over de kwaliteit van het grondwater, de mogelijke bronnen van verontreinigingen en de kwetsbaarheid van het watersysteem. In de gebiedsdossiers zijn de bestaande verontreinigingen en bedreigingen vertaald naar risico's voor de drinkwaterwinning in relatie tot het halen van de doelstellingen voor de openbare drinkwatervoorziening.

Behalve voor de grondwaterwinningen is ook een gebiedsdossier opgesteld voor de oppervlaktewaterwinning Drentsche Aa. Dit dossier (pdf, 7.4 MB) hebben we opgesteld met het waterschap Hunze en Aa’s en het waterbedrijf Groningen.

Om de risico's aan te pakken en om te voldoen aan de zorgverplichting in de Drinkwaterwet zijn met de betrokkenen organisaties maatregelen geformuleerd en uitgewerkt in het Uitvoeringsprogramma gebiedsdossiers grondwaterwinningen Drenthe 2020-2025 (pdf, 1.6 MB). De afspraken over de uitvoering hiervan zijn vastgelegd in een door alle betrokken partijen ondertekende Intentieverklaring. Voor de bescherming van de oppervlaktewaterinning Drentsche Aa is ook een Uitvoeringsprogramma (pdf, 13 MB) opgesteld. Meer informatie en tips vindt u op www.onzedrentscheaa.nl.

In de rechterbalk kun je de vastgestelde gebiedsdossiers en de bijbehorende uitvoeringsprogramma’s downloaden.