Over Natura 2000
Drenthe heeft 14 Natura 2000-gebieden. Deze maken deel uit van een netwerk van de belangrijkste Europese natuurgebieden. Dit netwerk beschermt planten en dieren die belangrijk zijn voor onze biodiversiteit. Nu en in de toekomst. De zorg voor het behoud van deze natuurgebieden van internationaal belang is een gezamenlijke taak van Europa, het Rijk en van de provincie.
De Rijksoverheid legt vast welke natuurgebieden worden aangewezen als Natura 2000-gebied en welke natuurdoelen hiervoor gelden. Op deze wijze worden de Europese verdragen (o.a. de Vogel- en Habitatrichtlijn) in Nederland geïmplementeerd. Op de website Natura 2000 (verwijst naar een andere website) staan de natuurgebieden in Drenthe die behoren tot het Natura 2000 netwerk. Per Natura 2000-gebied wordt bepaald welke typen natuur en dier- en plantensoorten behouden moeten blijven of meer ontwikkelingskansen moeten krijgen. Dit gebeurt via de instandhoudingsdoelen. Hoe deze natuurdoelen behaald worden is vastgelegd in Natura 2000-beheerplannen.
In opdracht van het ministerie van LNV maken alle provincies gebiedsprogramma’s als onderdeel van het Nationaal Programma Landelijk Gebied. Op 1 juli 2023 moet de eerste versie van het Drentse gebiedsprogramma klaar zijn. Als onderdeel daarvan heeft de provincie de wettelijke taak om natuurdoelanalyses te maken. Een natuurdoelanalyse beschrijft hoe het gaat met de natuur in een gebied, of en welke problemen er zijn en in welke richting maatregelen nodig zijn om de natuur gezond te maken. Meer informatie over de concept-Natuurdoelanalyses
In 1979 is de Vogelrichtlijn opgesteld en in 1992 de Habitatrichtlijn. Deze richtlijnen bestaan uit twee delen: soortenbescherming en gebiedsbescherming. Alle EU-lidstaten wijzen beschermde gebieden aan voor specifieke (leefgebieden van) (vogel-)soorten. De onder beide richtlijnen aangewezen beschermde gebieden vormen het Natura 2000-netwerk. De Habitatrichtlijn is gericht op de bescherming van specifieke natuurtypen (leefgebieden) en bepaalde soorten. De Vogelrichtlijn is gericht op de bescherming van in het wild levende broed- en trekvogels. De richtlijnen zijn door de Europese Unie opgesteld om de biologische biodiversiteit in Europa in stand te houden. In deze richtlijnen wordt aangegeven welke planten en dieren en hun natuurlijke habitats beschermd moeten worden door de lidstaten.
Voor elk Natura 2000-gebied worden beheerplannen opgesteld. De functie van het Natura 2000-beheerplan is het beschrijven van de maatregelen die nodig zijn om de natuurdoelen te halen. Meestal is het vaststellen van het beheerplan de verantwoordelijkheid van de provincie. Dit gebeurt in afstemming met belanghebbenden zoals beheerders, gemeenten, waterschappen, ondernemers en milieuorganisaties. De beheerplannen zijn zes jaar geldig. Voordat de beheerplannen verlopen, worden ze geëvalueerd en wanneer nodig geactualiseerd of eenmalig met zes jaar verlengd.
De eerste generatie Natura 2000-beheerplannen stamt uit de periode kort na 2015. Hoewel alle beheerplannen in 2022 met zes jaar verlengd zijn, is het tijd om nieuwe beheerplannen vast te stellen.
Wanneer u activiteiten, plannen of projecten in of rondom Natura 2000-gebieden wilt uitvoeren, moet u mogelijk een vergunning aanvragen. Dit geldt ook voor projecten die niet in of vlakbij een Natura 2000-gebied plaatsvinden, maar waarbij wel effecten op het gebied te verwachten zijn, zoals lawaai of extra stikstof. Stikstof kan zich over grotere afstanden verspreiden en neerslaan in een Natura 2000-gebied. Dit heeft een negatief effect op een groot deel van de beschermde natuurwaarden van het gebied. Ook voor deze projecten moet u mogelijk een vergunning aanvragen. Het Rijk is het bevoegd gezag voor bepaalde activiteiten die provincie-overstijgend zijn, hoofdinfrastructuur en energievoorziening. Voor al het overige is de provincie het bevoegd gezag.
Natuurgebieden zijn voor mensen van belang voor ontspanning. Er ligt een spanningsveld tussen recreanten die daar ontspanning zoeken in de sfeer van rust en ruimte, en de groep die juist actieve ontspanning zoekt. Luchtvaartactiviteiten in natuurgebieden kunnen storend werken op de beleving van ‘rust en ruimte’ zoekende recreanten.