Bargerveen
In het Bargerveen is ongeveer 2100 hectare van het oorspronkelijke Bourtangermoeras bewaard gebleven. Dat immense veengebied was ooit 170.000 hectare groot en liep door tot ver in Duitsland. Het Bargerveen is het grootste hoogveengebied van ons land. Een belangrijk onderdeel van het Natura 2000-gebied is het Meerstalblok, een niet-afgegraven hoogveengebied waarin meerstallen voorkomen. Meerstallen zijn verlanden veenmeertjes, waar hoogveen van hoge kwaliteit te vinden is met planten als kleine veenbes, beenbreek en lange zonnedauw.
In veel andere delen van het Bargerveen is het veen tot dicht aan de minerale ondergrond afgegraven. Langs de Laardijk, in het Schoonebekerveld en langs de Duitse grens zijn door vroegere boerenactiviteiten schrale graslanden ontstaan, de zogenaamde bovenveengraslanden. Dit zijn unieke graslanden, de enige in Nederland, met veel zeldzame planten en insecten, zoals de welriekende nachtorchis en de aardbeivlinder. Het halfopen veenlandschap heeft een grote aantrekkingskracht op vogels, zoals geoorde fuut, porseleinhoen, nachtzwaluw, blauwborst, paapje, roodborsttapuit en grauwe klauwier. Het gebied is tevens van grote betekenis als slaapplaats voor toendrarietganzen. Voor deze soort is het Bargerveen het belangrijkste gebied in Nederland.
Aanwijzing
Het Bargerveen is in 1994 bij de Europese Unie aangemeld en vervolgens in 2013 definitief aangewezen als Natura 2000-gebied op grond van de Vogel- en Habitatrichtlijn. Er zijn drie habitattypen aangewezen waarvan Heischraal grasland, de bovenveengraslanden, en actief hoogveen prioritaire habitattypen zijn. Deze typen lopen op Europees niveau gevaar te verdwijnen waardoor Nederland de verantwoordelijkheid draagt maatregelen te nemen om ze te behouden en te herstellen.
Habitattypen
- H6230 Heischrale graslanden (bovenveengraslanden)
- H7110 Hoogveen
- H7120 Herstellend hoogveen
Broedvogelsoorten
- A008 Geoorde fuut
- A082 Blauwe kiekendief
- A119 Porseleinhoen
- A153 Watersnip
- A222 Velduil
- A224 Nachtzwaluw
- A272 Blauwborst
- A275 Paapje
- A276 Roodborsttapuit
- A338 Grauwe klauwier
Niet-broedvogelsoorten
- A037 Kleine zwaan
- A039 Toendrarietgans
Beheer en inrichting
Een hoogveengebied is afhankelijk van veel en schoon regenwater. Omdat het Bargerveen hoger ligt dan het omliggende landbouwgebied is het gevoelig voor verdroging. Daarom zijn al in de jaren 70 van de vorige eeuw kades en bufferzones aangelegd. Vanaf 2019 is er gewerkt aan een stelsel van nieuwe kades, dammen en bufferzones, die zijn bedoeld om het veen voldoende nat te houden. Staatsbosbeheer voert het beheer van het gebied uit. Daarvoor is bij Weiteveen een grote schaapskooi gebouwd van waaruit gescheperde schaapskuddes (kuddes die gehoed worden door een herder met honden) heide en veen begrazen. Ook lopen er . Schapen en runderen zorgen voor het indammen van overmatige grasgroei. Naast begrazing zijn er drie andere beheermaatregelen: het maaien van de graslanden, het verwijderen van opslag en het lokaal plaggen. Dit is het verwijderen van de bovenste grondlaag met begroeiing.