Bebossing


open zandverstuivingDrouwenerzandIn 1903 werd een grootscheepse poging gedaan om verder verstuiven van het Drouwenerzand tegen te gaan. Er werd een bebossingsplan ontworpen, waarna de Oranjebond van Orde 300 ha grond, waaronder het gehele stuifzandgebied, aankocht voor in totaal drieduizend gulden. De Oranjebond van Orde werd financieel gesteund door de 'Kwartguldenvereniging' die in 1894 in Den Haag was opgericht met als doel het bijeenbrengen van gelden ten behoeve van heideontginningen.

Iedereen die een kwartgulden of meer bijdroeg, werd als lid ingeschreven. Haar naam heeft aanleiding gegeven om de grote stuifzandheuvel in het huidige bos 'de Kwartjesberg' te noemen.

De Nederlandsche Heidemaatschappij kreeg opdracht om het bebossingsplan uit te voeren. Vanaf 1915 begon men met bebossen aan de oostkant van de weg Borger-Gasselte, waar het huidige terrein van Het Drentse Landschap begint. Eerst werd een raster van loofhoutsingels aangeplant, waarna de zo ontstane vakken grotendeels met grove den werden opgevuld.

Men was van plan het gehele terrein te bebossen, maar de bomen ontwikkelden zich zo slecht dat er uiteindelijk weinig rendement van verwacht zou kunnen worden. Een gedeelte van de niet stuivende gronden van het aangekochte gebied, zoals het oostelijke gedeelte van de Kampenesch, werd daarom tot akker- en weiland ontgonnen en jaarlijks verhuurd. Van de grote zandzee is tegenwoordig nog slechts een heel klein stukje open stuifzand overgebleven.

Dit gedeelte, dat wij kennen van onze wandeling door het huidige natuurgebied, is slechts een klein rudiment van de ‘dorre en doodsche zandzee' en heeft door de luwe ligging in de aangeplante bossen zijn oorspronkelijke bedreiging totaal verloren.

Harm Tiesing, altijd optimistisch over een zonnige toekomst voor de landbouw, schreef ongeveer een eeuw geleden: "Het Drouwenerzand was een geducht natuurverschijnsel. Onze eeuw heeft de bezwaren geheel overwonnen. Het terrein zal eenmaal, na den minder gunstigen boschgroei, geëgaliseerd worden en dan heerlijke Drentsche duinaardappels leveren. Zoo wacht Drenthe nog altijd in verschillende opzichten een betere toekomst." Zijn voorspelling is echter niet uitgekomen...


Meer lezen over het Drouwenerzand