Onvervangbare natuur
Veenmossen zijn de baas
In vitaal hoogveen maken karakteristieke veenmossen de dienst uit. In het Bargerveen komen veenmossen voor die kenmerkend zijn voor goed ontwikkelde hoogvenen. Deze mossen hebben behoefte aan vrij zuur water in een voedselarme omgeving.
Voldoende regenwater is dan ook onontbeerlijk. Bovendien mag dat water niet direct via sloten en greppels wegstromen, maar moet het ten goede komen aan de plantengroei.
Veenmossen hebben de eigenschap om veel water vast te houden, tot wel veertig keer hun eigen gewicht. Bovendien groeien de mossen aan de bovenkant door en sterft de onderkant af. De laag afgestorven planten groeit geleidelijk aan tot een dikke laag veen.
In het Bargerveen is deze laag soms wel zeven meter dik. In de veenmosmat zijn vaak bulten en slenken te herkennen, elk met hun kenmerkende plantensoorten.
Heel karakteristiek voor goed ontwikkeld hoogveen zijn plantensoorten als kleine veenbes, lavendelheide, ronde zonnedauw en beenbreek, elk op hun eigen plaats in het systeem van bulten en slenken.
Als het veen licht is uitgedroogd, is vaak een vochtig heideveld ontstaan met zijn eigen karakteristieke plantengroei.
Kleine zonnedauw
Vaak maken gewone dophei, pijpenstrootje, witte snavelbies en het vleesetende plantje kleine zonnedauw daar deel vanuit. Niet alleen de kleine zonnedauw, maar ook ronde en lange zonnedauw komen hier voor. Voor de lange zonnedauw is het Bargerveen het enige gebied in Nederland waar de soort zich kan handhaven!
Ook de bovenveengraslandjes staan tegenwoordig bekend om hun bijzondere planten en dieren. Vooral de welriekende nachtorchis doet het goed op deze graslanden. Wanneer de veenbodem door het jaarlijks maaien en afvoeren te arm wordt, neemt deze orchidee weer in aantal af.
Ook gevlekte orchis en rietorchis bloeien in de graslandjes, samen met addertong, echte koekoeksbloem, veldzuring en tormentil.
Veel dieren
Hoogveen is een levend landschap met tal van dieren die zich hier thuis voelen, van de vele libellensoorten tot adder en heikikker.
Bovendien biedt die rijkdom aan dieren voedsel voor veel vogels, zoals boomvalk, grauwe klauwier en blauwborst. In de zomer wemelt het hier van de heideblauwtjes, een prachtige dagvlinder.
Een andere bijzondere soort is de aardbeivlinder. Deze zeldzame voorjaarsvlinder zet haar eitjes af op tormentil, een plant die veel voorkomt in de bovenveengraslandjes.
Omdat er al veel herstelmaatregelen in het veengebied zijn uitgevoerd, zijn grote delen van het gebied onder water komen te staan. Deze gebieden zijn een eldorado voor watervogels, ideaal voor porseleinhoen en watersnip.
In de winter slapen hier duizenden rietganzen en zwanen, een prachtig gezicht. De zeearend heeft het gebied inmiddels ontdekt en jaagt hier regelmatig op waterwild. Maar ook roofvogels als bruine en blauwe kiekendief en smelleken zijn vaak te zien in dit bijzondere hoogveengebied.