Eigen woning realiseren met behulp van CPO

Zelf alle keuzes maken

Waarom kies je er als particulieren voor om op deze manier je eigen woning te realiseren? CPO geeft je als groep de mogelijkheid om zelf als ontwikkelaar van je woning op te treden. Dat maakt dat je dus ook zelf alle keuzes kunt maken. Keuzes als materiaalgebruik, plattegrond, extra opties, investeringen in duurzaamheid, wel of geen gezamenlijke (buiten)ruimtes, etc. Hierin ben je niet afhankelijk van de keuzemogelijkheden die een projectontwikkelaar normaal gesproken kan bieden. Daarnaast hoef je ook niet de winst- en risicomarge van een projectontwikkelaar te betalen, omdat je immers zelf ontwikkelt. Dat geld houd je dus over of kun je extra in je huis steken.

Samen optrekken en kosten delen

Het ontbreken van die projectontwikkelaar betekent wel dat je zelf ook zaken zult moeten regelen. En daar heb je de vereniging voor. Samen ga je onderzoeken welk type woning jullie graag willen realiseren en of dat allemaal dezelfde woningen zijn, of dat het verschillende typen kunnen zijn. Dit is afhankelijk van wensen en budget, maar in die keuze zijn jullie vrij. Je richt kleinere werkgroepen op die zich allemaal bezighouden met een specifiek onderdeel van het ontwikkelproces; de ene groep houdt zich bezig met een architectenselectie, de andere verdiept zich in de duurzaamheidsmogelijkheden. Het grote voordeel van dit samen optrekken is dat ieder z'n talenten heeft en er voor iedereen een manier is om bij te dragen aan het geheel, zonder dat het je dagen aan tijd kost. Het maakt het op die manier ook mogelijk om kosten te delen. Kosten die – als je een losse kavel koopt voor één woning – allemaal door jou zelf gedragen moet worden en daarom onbereikbaar is voor de kleinere portemonnee. Ontwikkelen in CPO maakt een eigen woning realiseren ook haalbaar voor huishoudens met een kleiner budget.

Democratische besluitvorming

Zoals gezegd zoeken de verschillende werkgroepen wat zaken uit, maar de besluiten daarover worden democratisch genomen door de hele vereniging samen. Zaken die alleen jouw eigen huishouden betreffen, zoals je plattegrond of het afwerkingsniveau van je woning zijn keuzes die je uiteraard zelf mag nemen.

Subsidie

Dit traject is heel vrij, geeft je veel flexibiliteit en mogelijkheden en voer je uit binnen je eigen budget. Waarschijnlijk is het een traject dat je maar één keer in je leven doorloopt en er zijn dan zaken waar je geen verstand van hebt. De provincie Drenthe stelt daarom subsidie beschikbaar aan CPO-verenigingen om een procesbegeleider in te huren. Deze procesbegeleider zorgt ervoor dat jullie niets vergeten en zaken op het juiste moment oppakken. Diegene helpt bij het voeren van gesprekken met de gemeente, architect of aannemer en kan offertes en begrotingen voor jullie beoordelen. En mocht er een keer onenigheid of onduidelijkheid ontstaan, dan kan de procesbegeleider als onafhankelijke derde optreden en met een objectieve oplossingsrichting komen.

En misschien wel het grootste voordeel van CPO? De zekerheid dat de woningen die in jouw dorp worden gebouwd ook voor jou en je CPO-genoten zijn.

CPO in Drenthe

Zoals gezegd is er in Drenthe een groot aantal wooninitiatieven dat door middel van CPO wordt uitgevoerd. Het bijzondere van het merendeel van deze initiatieven, is dat ze niet genomen zijn door de mensen die graag een woning willen bouwen, maar door dorpsbelangenverenigingen: De 'Drentse variant' van een CPO-initiatief. Deze dorpsbelangenverenigingen zien dat de starters of senioren in hun dorp geen plek vinden om te gaan wonen en er geen doorstroom is. Hierdoor vertrekken starters genoodzaakt uit het dorp, wat de leefbaarheid niet ten goede komt.

Deze dorpsbelangenverenigingen gaan samen met gemeente en provincie op zoek naar de dorpsgenoten die graag een woning in het dorp zouden willen vinden. Met elkaar wordt onderzocht wat de wens van deze woningzoekenden is, de mogelijkheden die er binnen de gemeente zijn voor wat betreft beschikbare locaties en wat de woondromen en het budget van de woningzoekenden zijn.

Omdat deze groep particulieren niet zozeer op zoek is naar een CPO-project, maar voor het traject kiezen, omdat ze op deze manier aan een eigen woning kunnen komen en zo in het dorp kunnen blijven, is het concept ‘CPO’ vaak nog onbekend. De provincie heeft er daarom voor gekozen om niet alleen subsidie te verstrekken aan CPO-verenigingen om zich te laten ondersteunen door een procesbegeleider. Ook is het mogelijk om in het traject daarvóór een procesbegeleider aan te bieden die de 'losse’ particulieren helpt om te begrijpen wat CPO inhoudt, hoe je het in kan richten op een manier die bij de groep past, welke mogelijkheden er binnen een ieders budget zijn en die hen helpt om de statuten van hun CPO-vereniging op te stellen. Hierin wordt omschreven wat het doel is van de vereniging en wanneer je er lid van kunt worden. Wanneer de vereniging is opgericht, kan de subsidie aangevraagd worden om zelf een procesbegeleider in te kunnen huren (zie ook 'stroomschema CPO’).

CPO kan op veel manieren

De hierboven beschreven Drentse CPO-variant maakt ook dat misschien niet iedereen zich gerust voelt bij een CPO-proces zoals dat in principe wordt ingevuld. Dit is een proces waarbij de vereniging alle aspecten van de haalbaarheidsfase, de planontwikkelingsfase en de bouwfase op zich neemt en overal voor verantwoordelijk is. Deze aanpak geeft de meeste vrijheid, flexibiliteit, financieel voordeel en de meeste voldoening als dit proces iets is waar je blij van wordt, maar het kost ook de meeste tijd. Niet iedere groep ziet het zitten om al deze facetten van de woningontwikkeling op zich te nemen en dat hoeft ook niet. Je kunt als groep ook kiezen voor een veel meer ‘ontzorgd’ traject waarbij je je beperkt tot het onderzoeken van wat je als groep graag wilt realiseren en welk budget eenieder daarvoor heeft. Vervolgens zoek je als groep een bouwer die dat voor jullie wil ontwikkelen en wacht je tot je de sleutel van je woning in ontvangst kunt nemen. Dat bespaart je een hoop tijd en overleggen, maar dit kost je natuurlijk grote mate van flexibiliteit en financieel voordeel, want de partij die nu voor jullie de plannen uitwerkt en de woningen realiseert moet hier vanzelfsprekend voor betaald worden.

Bouwteam als tussenvariant

Een tussenvariant is ook mogelijk. Hierbij trek je samen met een bouwer op in een 'bouwteam’ en werk je samen de plannen verder uit. De verschillende optiemogelijkheden kunnen dan groter blijven en door zelfwerkzaamheid kun je toch geld besparen. Hoe de verhouding eigen inbreng – ontzorgen dan wordt is aan jullie als groep om te bepalen.

Provincie Drenthe ondersteunt

Voor welke variant je ook kiest: de provincie Drenthe ondersteunt CPO-verenigingen met een procesbegeleider om een groep te vormen, met subsidie om zelf een procesbegeleider in te huren om samen de haalbaarheid van jullie plannen te onderzoeken en met een renteloze lening om een deel van de kosten van de planfase te kunnen financieren.