Zoeken

Evaluatie Binnenstadfonds


Uitvoeringsregeling Binnenstadfonds​

Het Binnenstadfonds was het primaire instrument van Retailagenda Drenthe. De uitvoering van dit Binnenstadfonds liep van 2017 tot en met 2022. De subsidie van totaal 13 miljoen euro had als doel het tot stand brengen van robuuste, toekomstbestendige, compacte binnensteden met minder structurele leegstand. De gemeenten Assen, Coevorden, Emmen, Hoogeveen, Meppel, Midden-Drenthe en Noordenveld konden een beroep doen op het fonds. Om in aanmerking te komen voor de subsidie hebben genoemde gemeenten in samenwerking met lokale partijen toekomstbestendige centrumplannenopgesteld, waarin het terugdringen van winkelvloeroppervlak en het werken aan een eigen profiel (DNA) zijn meegenomen. Ook gold publiek/private cofinanciering als voorwaarde, het Binnenstadfonds financiert maximaal 33% van de projecten, en elke gemeente ontving een maximumbedrag (variërend van € 750.000 voor Beilen en Roden tot 3 miljoen euro voor Assen en Emmen). ​

Zie ook de oude Uitvoeringsregeling Binnenstadfonds.

​Resultaten Binnenstadfonds​

In alle zeven gemeenten zijn binnenstadsplannen gemaakt met een integraal uitvoeringsprogramma. Zo is de openbare ruimte heringericht van onder andere het Koopmansplein in Assen, ’t Oude centrum in Emmen, de Hoofdstraat in Hoogeveen en de Groenmarkt in Meppel zodat deze beter aansluiten bij het karakter van de binnenstad. Door meer groen toe te voegen zijn winkelstraten en pleinen toekomstbestendig gemaakt. Een mooi voorbeeld hiervan is het Koopmansplein. Door kratten onder het plein aan te brengen is de bergingscapaciteit vergroot om piekbuien op te vangen. De centrumgebieden zijn daarmee aantrekkelijker en leefbaarder geworden. ​​

De aanpak van de openbare ruimte heeft ook geleidt tot investeringen in het vastgoed. Zo zijn vastgoedeigenaren gestimuleerd om gevels op te knappen. Ook is het overaanbod aan winkelmeters verder afgenomen. De winkelgebieden zijn hierdoor kleiner geworden. In de gebieden die niet meer aansluiten op het kernwinkelgebied zijn winkels gestimuleerd om te verplaatsen naar het kernwinkelgebied. Hiermee is het economisch functioneren van de winkelgebieden robuuster gemaakt. Tot slot hebben leegstaande panden een andere invulling gekregen door transformatie naar wonen. Met name van de subsidies voor transformatie en gevelverbetering is vaak gebruik gemaakt. Naast de directe cofinanciering door subsidies hebben vastgoedeigenaren nog eens een veelvoud daarvan zelf geïnvesteerd in de panden. Met deze investeringen zijn de centrumgebieden compacter en robuuster geworden. ​​

Henk Brink:

Het is goed om te zien hoe de gemeenten hun winkelkernen aantrekkelijker hebben gemaakt en daarmee de leefbaarheid in hun binnensteden hebben verbeterd. Ook de herinrichting van de openbare ruimte is goed opgepakt met het geld uit het provinciale Binnenstadfonds.​

Evaluatie Binnenstadfonds ​

BRO heeft in opdracht van de provincie de gemeentelijke uitvoering van het Binnenstadfonds geëvalueerd. De evaluatie bestaat uit analyse van de beleidsdoelen die zijn verwoord in prestatieafspraken tussen provincie en gemeenten. De uitvoering van deze beleidsdoelen is geanalyseerd aan de hand van cijfermatige en feitelijke data, zoals de ontwikkeling van leegstand, de versterking van de winkelstructuur door verplaatsingen, de dynamiek van detailhandel en de reductie van winkelmeters door middel van transformatie. Daarnaast zijn verschillende gesprekken gevoerd met stakeholders zoals gemeenteambtenaren, centrummanagement, vastgoed- en centrumondernemers. Het resultaat is een monitoringsrapportage met aanbevelingen per centrumgebied. ​​

Robin van Lieshout (projectleider van de evaluatie van het Binnenstadfonds bij BRO) over de algemene conclusies: “Tijdens de gevoerde gesprekken merkten we dat het Binnenstadfonds door iedere stakeholder wordt geprezen. Met name de rol en de flexibiliteit van de provincie wordt als zeer positief beoordeeld. Uit de data blijkt ook dat de meeste prestatieafspraken zijn gehaald (of goed op weg zijn). Zo zien we dat het Binnenstadfonds een aanjagende rol had voor visievorming. Hierdoor is de samenwerking versterkt, het kernwinkelgebied duidelijk afgebakend en zijn afspraken gemaakt over de krimp-/transformatieopgave. De kernwinkelgebieden zijn plekken geworden waar ondernemers naar toe willen verplaatsen. In die gebieden is de omzet en vastgoedwaarde gestegen. Samen met de ingrepen in de openbare ruimte heeft dit geleidt tot veel extra spin-off. Dit heeft geleidt tot duidelijkheid en investeringskansen voor marktpartijen. Alle investeringen bij elkaar zijn een veelvoud van de gemeentelijke en provinciale investeringen. Zonder het Binnenstadfonds waren veel van deze investeringen waarschijnlijk niet gedaan vanwege een onrendabele top.”​​

Naast de evaluatie van BRO heeft Decisio in opdracht van Provinciale Staten ook een maatschappelijke effectanalyse van het Binnenstadfonds uitgevoerd. Meer informatie over deze effectanalyse volgt later. ​​

Download hier de rapportages per centrumgebied: ​