Gebiedsontwikkeling ‘Oude Willem’

Functiewijziging van het gebied ten weerszijden van de Oude Willemsweg. Van landbouw  naar natuur, gericht op landschappelijke, waterhuishoudelijke en recreatieve elementen.

Het gebied ‘De Oude Willem’ ligt deels in de Drentse gemeente Westerveld en deels in de Friese gemeente Ooststellingwerf. De provinciegrens doorsnijdt het plangebied.

De Oude Willem is een landbouwenclave, groot circa 450 hectare, in het Nationaal Park Drents Friese Wold, liggende weerszijden van de Oude Willemsweg.

In het beheer- en inrichtingsplan van het Nationaal Park was een lange termijn doelstelling opgenomen voor het gebied De Oude Willem, namelijk de ontwikkeling naar natuurgebied gericht op landschappelijke, waterhuishoudelijke en recreatieve elementen.

In het kader van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), inmiddels Natuurnetwerk Nederland genoemd, was de Oude Willem aangewezen als natuurgebied. De EHS verbindt natuurgebieden door heel Europa met elkaar. In het natuurbeleid van Natura 2000 zijn deze plannen voor de natuur verder ingevuld. De Oude Willem was hierin aangewezen als een gebied waarvoor deels de habitatrichtlijn en deels de habitat- en vogelrichtlijn gelden.

In eerste instantie heeft een stuurgroep leiding gegeven aan het proces en inhoud van planvorming voor de (her)inrichting van de Oude Willem. In de stuurgroep zaten vertegenwoordigers van de provincies Drenthe en Fryslân, de gemeenten Ooststellingwerf en Westerveld, de waterschappen Fryslân en Reest en Wieden (nu DOD), Natuurmonumenten en Staatbosbeheer.

De bestuurscommissie Oude Willem, welke in december 2013 is geïnstalleerd, heeft vervolgens het voortouw genomen om de planvorming c.q. ontwikkelde visie te vertalen in een inrichtingsplan. Dat plan is, nadat een procedure doorlopen was, in december 2014 door gedeputeerde staten van Drenthe vastgesteld.

Blijkens dat plan wordt het volgende nagestreefd.

• Duurzaam herstel van het hydrologisch systeem waardoor het weer als brongebied van het beeksysteem van de Vledder Aa kan functioneren.
• Water vasthouden in het gebied om zo natuurwaarden in het Natura 2000 gebied op de flanken van de Oude Willem te behouden.
• Voorwaarden scheppen voor robuuste natuurontwikkeling in de Oude Willem als onderdeel van het Drents Friese Wold.
• De ontwikkeling van de natuur zoveel mogelijk aan natuurlijke processen overlaten.
• Versterken van een unieke kans voor wildbeleving in het hart van het Drentse Friese Wold.

Waar het gaat om het natuurbeleid speelt de provinciale Omgevingsvisie in op de recente ontwikkelingen bij het Rijk en het daarover met de provincies afgesloten ‘Bestuursakkoord Natuur’.

Voor de ontwikkeling van een ‘robuust’ natuurnetwerk zet de provincie in op:

• vergroting van natuurgebieden;
• verbinding van natuurgebieden;
• verbeteren van de milieucondities.

Door gerichte functiewijzigingen en inrichtingsmaatregelen wordt ingezet op de realisering van die delen van het natuurnetwerk die kansrijk zijn om te worden afgerond vóór 2027. Tegen die achtergrond is het inrichtingsplan vastgesteld.

Een bestemmingsplanherziening was nodig om de functieverandering mogelijk te maken. De gemeenteraad heeft in oktober 2015 het bestemmingsplan ‘Natuurontwikkeling Oude Willem’ vastgesteld. Basis voor het bestemmingsplan was het inrichtingsplan.

Door de samenwerking tussen meerdere instanties kan de natuur in het gebied De Oude Willem zich ontwikkelen om zo onderdeel te worden van het grotere geheel van het Drents-Friese Wold.

In 2017 is een eerste begin gemaakt met de uitvoeringswerkzaamheden.

Inrichtingsplan Oude Willem, december 2014.