Vuursteenvindplaatsen

Wat we terug vinden van die eerste bewoners heet in archeologisch jargon ‘vuursteenvindplaatsen'. Dit zijn feitelijk camping-sites  uit de steentijd waar het afval in en rond de tent werd gedumpt. Wat we in Drenthe terugvinden van dat afval bestaat voornamelijk uit vuurstenen en stenen artefacten (werktuigjes). Vuursteenvindplaatsen zijn er in alle groottes; variërend van enkele (klein jachtkampje) tot tienduizenden artefacten (basiskamp). Uit de fysieke vorm van werktuigjes als mesjes, schrabbers, pijlpunten en bijltjes is een opeenvolging in tijd (chronologie) af te leiden die in combinatie met natuurwetenschappelijke dateringen van organisch materiaal, zoals C-14 dateringen van verkoolde voedselresten, een beeld geven van de gebruiksduur van zo'n vuursteenvindplaats. Sommige plekken lagen blijkbaar zo gunstig in het landschap dat ze eeuwenlang steeds weer opnieuw als bewoningsplek hebben gediend. Behalve artefacten vinden we ook verkleuringen in de bodem terug. Deze wijzen voornamelijk op overblijfselen van haardjes. Van de vermoedelijk tentachtige constructies waarin de jagers-verzamelaars verbleven, zijn in Drenthe nog geen aanwijzingen gevonden.

Door het intensieve, landbouwkundige gebruik van de bodem van de afgelopen eeuwen, maar ook door natuurlijke erosie, zijn veel vuursteenvindplaatsen aangetast. Veel zandkoppen zijn ‘afgetopt' waardoor de aanwezige artefacten in de bouwvoor terecht zijn gekomen. Op de flanken van dergelijke koppen en ruggen kan de vindplaats echter nog aanwezig zijn.