Kernenergie
Verkenning SMR-kernenergie in Drenthe
Drenthe is begonnen met de verkenning SMR-kernenergie vanwege de toezegging aan Provinciale Staten om kleine modulaire kernreactoren (SMR’s) te verkennen als optie binnen de Energie-agenda 2024 – 2027 in de statencommissievergadering van 15 november 2023. Daarnaast is in juli 2024 in de Statenvergadering een motie aangenomen om actief overleg te voeren met Drentse gemeenten over de mogelijkheden van SMR-kernenergie en de uitkomsten mee te nemen in de nog te ontwikkelen Energievisie 2050.
De verkenning bestaat uit 2 speerpunten:
- Vergroten eigen kennisniveau (SMR)-kernenergie: hierin voeren we verkennende gesprekken met experts en ontwikkelaars op het gebied van SMR’s, doen we inzichten op van het nucleaire werkveld en zijn we aangehaakt bij de Nationale Programma-aanpak SMR-kernenergie (via IPO-werkgroep SMR). In de eerste twee kwartalen van 2025 is Drenthe deelnemer aan de nationale simulaties van het realisatieproces van SMR-kernenergie. In de laatste twee kwartalen van 2025 gaan we deze resultaten van de simulaties nader analyseren voor de Drentse context. Hierbij is bijvoorbeeld van belang dat Drenthe niet grenst aan zee of grote rivieren en dat er daardoor beperkte koelmogelijkheden zijn voor reactoren.
- Grondhouding van Drentse gemeenten in kaart brengen: vanaf het tweede kwartaal in 2025 brengen we de grondhouding van de Drentse gemeenten in kaart, door op ambtelijk en bestuurlijk niveau verkennende gesprekken te voeren. In deze gesprekken leveren we ook nadere informatie over de ontwikkelingen rond SMR-kernenergie aan om de kennis over dit onderwerp op gelijk niveau te helpen brengen, zodat gemeenten een zorgvuldige afweging kunnen maken van voors en tegens van deze techniek.
De uitkomsten van de verkenning nemen we mee in de te ontwikkelen Energievisie 2050, dat een onderdeel vormt van de bredere Omgevingsvisie. Het doel is om samen met Drentse gemeenten te onderzoeken wat er nodig is voor een gebalanceerd en flexibel energiesysteem.
Rol van SMR-kernenergie in de Energievisie 2050
De context van de energievisie wordt sterk beïnvloed door de gezamenlijke inspanningen van gemeenten, provincie en maatschappelijke partners in de RES-opgave. Ze hebben hard gewerkt aan de doelstelling van 3,45 TWh duurzame energie uit zon en wind op land, waarvan al 60% is behaald. Tegelijkertijd wordt duidelijk dat alleen zon en wind op land niet voldoende zijn voor 2050. De energietransitie omvat veel meer dan alleen elektriciteit, zoals infrastructuur, warmtebronnen, opslag en de conversie van energie naar bijvoorbeeld waterstof.
Het Rijk heeft inmiddels belangrijke keuzes gemaakt in het Nationaal Plan Energiesysteem (NPE), met een focus op elektrificatie en grote nationale energiebronnen zoals wind op zee en een waterstofnetwerk. Dit roept de vraag op hoe deze nationale keuzes zich vertalen naar de opgave voor Drenthe en hoe Drenthe kan bijdragen aan een robuust energiesysteem.
Gezien deze uitdagingen kunnen we het ons niet veroorloven om SMR-kernenergie bij voorbaat uit te sluiten. Ook is het zo dat op dit moment nog te weinig bekend is om een goed onderbouwde keuze te kunnen maken rond SMR-kernenergie. Bovenal is een dergelijke keuze vooral aan marktpartijen zelf; onze inzet is er nu op gericht om goed geïnformeerd en voorbereid het gesprek over voors en tegens te kunnen voeren.
Rol van de provincie
In Drenthe willen we de kansen, belemmeringen en risico’s van de technologie rondom kernenergie en specifiek SMR beter begrijpen. Daarom willen we meer inzicht krijgen. Deze kennis delen we ook met de gemeenten.
We willen vooral een serieuze, goed geïnformeerde gesprekspartner zijn. We steunen open en goed onderbouwde discussies in Drenthe over voor- en nadelen van de techniek, evenals over een afweging ten opzichte van andere technieken voor CO2-arme energieproductie.
Meer informatie over kernenergie
Op 3 december heeft provincie Drenthe een masterclass over kernenergie georganiseerd. Deze masterclass was onderdeel in de masterclassreeks Toekomst van Energie in Drenthe. Tijdens deze avond namen Wim Turkenburg, emeritus-hoogleraar 'Science, Technology & Society' aan de Universiteit Utrecht en adviseur voor energie- en milieuvraagstukken, en Marieke van Gemert, Manager Nuclear NewBuild Projects bij NRG, ons mee in de rol van kernenergie in de energievoorziening en de noodzaak en haalbaarheid van kerncentrales en Small Modular Reactors (SMR's).