Veelgestelde vragen akkerbouw
Voor het project zoeken we 50 Drentse akkerbouwers die hun prestaties delen op de KPI’s van het jaar 2023.
Het gaat dan om gegevens over bijvoorbeeld meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen, gewasrotatie, gewasopbrengsten en organische stof. Deze data zijn onder meer afkomstig uit de gecombineerde opgave, satellietdata en het eigen digitale bedrijfsmanagementsysteem.
De KPI’s die worden gebruikt zijn afkomstig uit de Biodiversiteitsmonitor akkerbouw: stikstofbalans, broeikasgasemissie, organische stof aanvoer, milieubelastingspunten, percentage bodembedekking en rustgewassen, gewasdiversiteit en natuur& landschap.
Voor Drenthe zijn daar drie KPI’s aan toegevoegd: fosfaatbodemoverschot, ammoniakemissie en gewasrotatieindex. Dit is gedaan op basis van eerdere ervaring met doelsturing en om ruimte te geven aan de Drentse omstandigheden, waar bijvoorbeeld het ruilen van grond met veehouders veel voorkomt.
De gegevens om deze KPI’s te berekenen zijn afkomstig uit het Bedrijfsmanagementsysteem, Nutriënten Balans, Cool Farm Tool, Gecombineerde opgave, satellietdata, Scan-Gis.
Boeren krijgen meer inzicht in hun eigen resultaten en kijken direct mee bij de ontwikkeling van doelsturing en geven hun input hierop. Ze leren dus meer over hun eigen bedrijf, maar ook over de mogelijkheden van doelsturing en hoe ze daar op in kunnen spelen.
Voor deelname is er een beloning. Deze is afkomstig van provincie Drenthe (750 euro) en van de ketenpartners, die gezamenlijk maximaal 2250 euro bijdragen. Dit zijn Cosun, Agrifirm, Avebe en leden van VAVI.
Het project is een eerste praktijkervaring met de Biodiversiteitsmonitor. Het is voor het eerst dat Drenthe met ketenpartners aan de slag gaat met doelsturing. Het levert dus veel relevante inzichten op voor de projectpartners:
- Inzicht in de mogelijkheden van doelsturing en welke bijdrage akkerbouw kan leveren
- Inzicht in Drentse landbouw (samenwerkingen) en effect op de KPI’s
- Ervaring op doen met publiek- private samenwerking, waardoor ook ervaring opgedaan wordt met de zogenaamde gestapelde beloning
- Werken aan een systeem voor prestatiebeloning per hectare
Vanuit de provincie wordt er op dit moment alleen nog maar een vergoeding uitgekeerd voor het aanleveren van data. Ook de ketenpartners belonen in dit eerste jaar alleen voor deelname en nog niet op prestaties. Een uitzondering is Rabobank die een mogelijke rentekorting biedt.
Het uiteindelijke doel van het project is om te komen tot een breed gedragen systeem waarmee verschillende publieke en private partijen akkerbouwers kunnen waarderen en belonen voor hun duurzame prestaties ten aanzien van water, bodem, klimaat en stikstof.
Bedrijven die zich aanmelden moeten voldoen aan een aantal voorwaarden:
- Akkerbouwer in Drenthe
- Gebruik maken van een bedrijfsmanagementsysteem
- Juiste en complete data aanleveren volgens het vastgestelde format
- Actief deelnemen en meedenken in studiegroep verband (circa 4 bijeenkomsten)
Alle akkerbouwers in Drenthe worden uitgenodigd om zich aan te melden. Wordt het aantal van 50 overschreden dan wordt er een selectie gemaakt op basis van provincialespreiding, waarbij er gekeken wordt naar een evenredige afspiegeling van het aantal bedrijven per gemeente. Indien nodig wordt een selectie gemaakt op basis van volgorde van aanvragen.
Akkerbouwers die meedoen, doen dit in eerste instantie voor 1 jaar. De intentie is wel om ook in elk geval met deze groep deelnemers een vervolg in te zetten waarbij er een beloning komt die afhankelijk is van de scores op de KPI’s.
De gezamenlijke partners willen werken aan een robuust programma voor belonen naar prestaties waarbij er beloond wordt op basis van werkelijk gerealiseerde resultaten waar boeren zelf ook maximaal invloed op uit kunnen oefenen. Er is daarom besloten om een praktijkpilot te organiseren waarbij boeren worden beloond voor deelname en er meer kennis en inzicht wordt verkregen rondom data verzameling, borging en bijvoorbeeld het stapelen van beloningen.
Deelnemers delen hun KPI-scores met alleen leden van het projectteam van Boerenverstand, WUR en Farmmaps. De KPI-scores worden geanonimiseerd gedeeld met onderzoekers van WUR en Farmmaps t.b.v. KPI-Kringlooplandbouw traject.
De scores worden op groepsniveau geanonimiseerd gedeeld met Provincie Drenthe en de projectpartners. De gegevens worden alleen gebruikt ten behoeve van dit project en mogen dus ook niet voor andere doeleinden gebruikt worden.
Goed om te weten: Deelnemende bedrijven ontvangen tevens een datagebruikersovereenkomst waarin exact staat hoe met deze gegevens wordt omgegaan.
Het vaststellen van drempel- en streefwaarden is juist onderdeel van dit project en die zijn nu nog niet vastgesteld.