De coronapandemie in Drenthe: licht aan het eind van de tunnel

Het is druk bij het Scheper ziekenhuis in Emmen, er is bijna geen parkeerplaats meer te vinden. In het ziekenhuis zelf is van de drukte weinig te merken: de coronaregels worden strikt nageleefd en niemand loopt elkaar in de weg. “De kans dat je hier besmet raakt het is volgens mij kleiner dan op het gemeentehuis of in de supermarkt”, merkt longarts Jeroen Liesker tijdens het bezoek van Klijnsma op.

De commissaris hoort van degenen die hier de coronazorg leveren hoe zij hun werk in deze crisisperiode ervaren. Alle professionals slaan een opvallend positieve toon aan, ondanks, of misschien wel dankzij deze extreme omstandigheden. Zo vindt Luuk Tomson, crisismanager en hoofd spoedeisende hulp vindt dat hij ‘de mooiste job van allemaal’ heeft. Bestuursvoorzitter Paula Nelissen roemt de samenwerking tussen de verpleegkundigen en de artsen onderling en tussen de verschillende afdelingen: ‘Je kunt heel veel met elkaar bereiken.’

De coronacrisis sorteerde nog een ander positief aspect. Het concentreren van acute zorg in Emmen, waardoor de ziekenhuizen in Stadskanaal en Hoogeveen zogeheten weekziekenhuizen werden, werd niet door iedereen toegejuicht. Maar onder druk wordt kennelijk alles vloeibaar. Verpleegkundige op de corona-afdeling Annemarie Mennen: “We zagen er eerlijk best tegenop om in Emmen aan de slag te gaan, maar iedereen werkt hier nu echt met plezier.”

Dramatisch ziektebeeld

Dat laat onverlet dat corona een zware pandemie is. Liesker: “Het ziektebeeld is wel dramatisch. Als longarts kan ik vaak niet veel meer doen dan medicijnen geven.” “Daarnaast maken we ons zorgen om de reguliere zorg, die in het gedrang lijkt te komen”, zegt Nelissen. “Corona krijgt immers vaak voorrang. De vraag wat is wijsheid is onder deze omstandigheden heel moeilijk te beantwoorden. We willen voorkomen dat dit ten koste gaat van de behandeling van levensbedreigende ziekten, zoals oncologie.” Liesker: “Mensen in deze regio zijn sowieso niet snel geneigd naar de dokter te gaan. Door corona wordt die terughoudendheid nog groter.”

Korte lijntjes

Op deze locatie komen ook patiënten terecht die rechtstreeks door de huisarts ernaar verwezen zijn. Waar in het ziekenhuis ook veertigers en vijftigers met coronaklachten belanden, zien verpleegkundige Marsha Mulder en verzorgende Agnes Santing op hun corona-afdeling vooral veel ouderen, mensen tussen 60 en 80 jaar. Ze hebben de afgelopen tijd veel mensen zien opknappen maar dat is lang niet altijd het geval: “Sommigen komen hier om te sterven. En het verloop van de ziekte is heel grillig; mensen die lijken op te knappen, gaan toch achteruit.” Intussen zijn 10 tot 12 van hun collega’s zelf ook besmet geraakt. Gelukkig bleef het voor de meeste van hen beperkt tot milde klachten. “Je voelt je dan vooral schuldig omdat je niet kunt werken, terwijl je dat wel heel graag wilt”, zegt Mulder.

Die instelling tekent alle zorgmedewerkers en het staat ze te prijzen, merkt Klijnsma op. Wel zijn er zorgen over de periode na corona. Edith Wendt (specialist ouderengeneeskunde): “Tijdens de eerste golf zeiden we tegen elkaar: ‘Als we dit gehad hebben, gaan we met zijn allen uiteten’. Maar dat is er nooit van gekomen, want al gauw hadden we onze handen vol aan de tweede golf, die tot op de dag van vandaag voortduurt.” Iedereen is dan ook blij dat het vaccineren is begonnen. In de acute zorg is de vaccinatiebereidheid meer dan 95 procent gebleken. Een score die bij iedereen tot vreugde leidt.

Uit de grond gestampt

De locatie waar het begin van het einde van de crisis in gang wordt gezet, is de XL-(snel)test- en vaccinatiestraat naast het TT circuit in Assen. Hier werd Klijnsma ontvangen door Marjon Feenstra, manager infectieziektebestrijding en projectleider Paulien Nienhuis, beiden van de GGD Drenthe. De locatie bestaat uit twee paviljoens van elk 1.250 vierkante meter, uit de grond gestampt door ervaren evenementbouwers die deze voorzieningen normaal gesproken neerzetten voor internationale sportwedstrijden of concerten van André Rieu. Nienhuis: “Er was hier niets, geen water, afvoer of elektriciteit. Het commitment van de mensen van het TT-circuit, de soepele samenwerking met partners als de gemeente Assen, dat alles heeft eraan bijgedragen dat deze locatie er zo snel gekomen is.”

Met lego-opstellingen heeft Nienhuis uitgedacht en geoefend wat de beste opstelling van de multifunctionele loketten en looproutes zouden zijn. Er zijn doorgeefluikjes geplaatst, zodat na het testen de analyse kan plaatsvinden zonder dat er met de afgenomen monsters grote afstanden afgelegd moeten worden. En de locatie in Assen is relatief laat gerealiseerd, maar die achterstand is omgebogen in een voorsprong omdat men geleerd heeft van de opgedane ervaringen elders in het land. Feenstra: “De loketten zijn te gebruiken voor zowel testen als vaccineren, zodat we flexibel zijn. In deze fase zal de nadruk nog liggen op testen.”

“Kom alsjeblieft langs”

De test- en vaccinatie straat functioneert als een geoliede machine waar alle 40 medewerkers precies lijkt te weten wat ze moeten doen. De locatie is ook aangekleed met kamerplanten waardoor de sfeer niet klinisch, maar eerder huiselijk oogt. Dat laat onverlet dat hier zeer zorgvuldig en effectief gewerkt wordt; wekelijks kunnen hier 32.000 Drenten ingeënt en getest worden.

Op de ochtend van het bezoek van de commissaris is het rustig op het TT-circuit, slechts een fractie van het enorme parkeerterrein is bezet met auto’s. Feenstra: “We willen alle Drenten dan ook nadrukkelijk uitnodigen om toch vooral te komen testen. Mensen denken misschien dat dit minder nodig is nu het vaccineren is begonnen, maar niets is minder waar. Het percentage besmettingen is gewoon nog veel te hoog, en dan is de Britse variant van het coronavirus nog in aankomst. Wij zijn open, dus kom alsjeblieft langs! Ook heel belangrijk: als je positief getest bent, volg dan ook de adviezen van de GGD: blijf thuis. Want alleen zo kunnen we de nieuwe besmettingen tot stilstand brengen.”