“Deze film houdt ons een spiegel voor”


Op 14 maart jl. is in de Nieuwe Kolk in Assen de korte film ‘Zayn’ van filmmaker Reinout Hellenthal en zijn scenarioschrijver Paul Bontenbal in première gegaan. Hierin zien we de worsteling van een statushouder om zijn weg te vinden in de Nederlandse maatschappij. Door de crisis in Oekraïne is de film plots urgenter dan ooit, beseft de maker. “Dit is een bizarre samenloop van omstandigheden.”

Natuurlijk was het spannend hoe het publiek zou reageren, nadat hij de film in zijn eentje al ontelbare keren had gezien. Maar gelukkig ontving Hellenthal “alleen maar positieve reacties”, en kan hij zich opmaken voor nog (veel) meer aandacht voor de film, de komende maanden. De timing van de eerste vertoning had, wrang genoeg, niet beter gekund. “Een aantal mensen dat heeft meegewerkt aan deze film komt uit Syrië. Eén van hen zei na afloop: ‘Voor ons is de situatie in Oekraïne, de vluchtelingenstroom die op gang is gekomen, een herhaling van een nachtmerrie. We zien onszelf.’ Deze actuele situatie maakt de film urgent.”

Het universele thema van de film is ‘omkijken naar elkaar’, vertelt Hellenthal. “Je zit In het hoofd van iemand die moet wortelen in een nieuw land en de weerstanden die hij daarbij ontmoet. Daarmee houdt de film ons een spiegel voor: hoe gaan wij daar als Nederlanders mee om?”

New Life Choir

In de film is een belangrijke rol weggelegd voor het werkelijk bestaande New Life Choir Groningen, dat bestaat uit gevluchte Syriërs. Hellenthal: “Een aantal jaren geleden zag ik dit koor optreden tijdens het Arabisch filmfestival Assen. De koorleden kenden elkaar uit het asielzoekerscentrum. Toen ik ze zag kwamen deze vluchtelingen net uit Syrië. Het deed iets met me om ze te zien optreden, en dan ook nog in het Nederlands. Ik maakte er een aantekening van en dacht: hier ga ik ooit nog iets mee doen.”

“Voor deze film heb ik contact gezocht met een aantal vluchtelingen uit het koor”, vervolgt Hellenthal. Zij hebben mij hun levensverhaal verteld. Dat gebruikte ik als basis voor de film. De provincie Drenthe was enthousiast over het plan en heeft de totstandkoming vanuit het Subsidieregeling Podium Platteland 2.0 financieel mede mogelijk gemaakt.

Filmen in het noorden

Hellenthal is een autodidact die zijn ervaring heeft opgedaan in de film- en televisiesector. Hij werkt en filmt vooral in Drenthe en Groningen, op voor hem bekende grond. ‘Zayn’ (spreek uit: Zeen) is voornamelijk opgenomen in Assen. In een school, in de Adventskerk op het GGZ-terrein aan de Lindelaan en we zien de hoofdpersoon joggen in de buurt van het Provinciehuis. Ook zijn er opnamen in een supermarkt in Rolde.

Werken in het noorden heeft zo zijn voordelen, zegt Hellenthal. “De meeste filmmakers komen uit Amsterdam en daar worden ook veruit de meeste films gemaakt. Ik ben bewust in deze regio aan de slag gegaan, thema´s die ik belicht zijn zaken die hier spelen. Het mooie is dat je hier alle vrijheid en prachtige locaties hebt. Daar staat tegenover dat ik hier ook helemaal mijn eigen weg heb moeten vinden, bijvoorbeeld als het gaat om het van de grond tillen van projecten. Maar het gaat goed, de presentatie van Zayn, is weer een mooie nieuwe mijlpaal.”

Educatie

Het mooie van Zayn is dat het zich heel goed leent voor educatieve doeleinden. Ik hoop dat zoveel mogelijk scholen hun leerlingen meenemen naar de bioscoop om de film te zien. Er zijn ook veel filmfestivals die thematisch aan dit onderwerp gelinkt zijn, dus daar kan ‘ie prima vertoond worden. Tijdens de première hebben een paar maatschappelijke organisaties aangegeven de film graag te willen inzetten voor hun doelgroep en eigen personeel. Kortom; ik denk dat we nog wel van deze film gaan horen.”