Netcongestie omzeild dankzij megabatterij voor groene stroom

Het heeft de vorm van een zeecontainer, de megabatterij of accu die op het parkeerterrein van Hartman staat. “Je kunt het zien het als een powerbank waar je ook je telefoon aan kunt hangen, maar dan in het groot”, vertelt Leanne Gijsbertse Trainee, die sinds anderhalf jaar als trainee meedraait in het team Energiesystemen van de provincie Drenthe. “Het vermogen van de batterij is 1,1 megawatt. Het bedrijf heeft 1900 zonnepanelen op het dak liggen. Als die op volle toeren draaien, duurt het 1,5 uur totdat de batterij is opgeladen.”

Dikke kabels lopen van het dak van het bedrijf onder de parkeerplaats door naar opslagplaats. De kosten van het opslagsysteem bedragen honderdduizenden euro’s. De provincie draagt een halve ton bij vanuit de subsidieregeling ‘Oplossingen Netcongestie bij Duurzame Energieproductie’. Deze regeling is bedoeld voor initiatiefnemers van duurzame energieprojecten die geen stroom terug kunnen leveren aan het elektriciteitsnetwerk. Voor realisatie van de oplossing kan subsidie aangevraagd worden voor maximaal 50 procent van de kosten met een maximum van 50.000 euro per aanvraag.

Bekijk hoe de megabatterij in de praktijk werkt

Gedeputeerde Tjisse Stelpstra is volop in gesprek met het Rijk over het probleem van de netcongestie. Wat moet er gebeuren?

“Wat wij als provincie graag willen is dat we meer kunnen sturen en prioriteren op wat er als eerste aangesloten wordt op het elektriciteitsnet. Dus als er bijvoorbeeld een groot zonnepark komt, willen wij een grotere stem hebben in wat er met de opgewekte energie moet gebeuren. Moet de energie opgeslagen worden of moet het naar een woonwijk toe? Nu is het zo dat degene die zich als eerste meldt bij Enexis, ook bovenaan de lijst staan om energie geleverd te krijgen. Dat is het uitvloeisel van de landelijke regelgeving. Dat zien wij graag veranderen.

Powerbanks voor consumenten waren vroeger heel groot, tegelijkertijd kon je er weinig op opslaan. Ze hebben zich snel ontwikkeld. Geldt dat ook voor deze megabatterijen, die nu is het nog het formaat van een zeecontainer hebben?

“Absoluut. Veel startups zijn bezig met het onderzoeken van andere manieren van opslag. Vooral omdat voor batterijen zeldzame metalen en andere delfstoffen nodig zijn. Daar wil je zo veel mogelijk vanaf. Er zijn alternatieven, maar de ontwikkeling daarvan staat nog in de kinderschoenen. Er wordt nog volop geëxperimenteerd, men probeert om energie op te slaan in zand. En in ijzeroxide. Maar het is nog onzeker hoe goed deze materialen kunnen laden en ontladen.”

Dus voorlopig is de subsidie van de provincie nog zeer welkom voor veel bedrijven?

Ja, er zijn meer bedrijven in Drenthe die subsidie aanvragen voor deze vorm van opslag. De noodzaak is er. Want bedrijven die zich nieuw vestigen kunnen vaak geen aansluiting krijgen. Of uitbreiding van het bedrijf is niet mogelijk. Dan kom je bij dit soort batterij-oplossingen uit. Want als je zelf energie kunt opwekken en opslaan, dan is dat natuurlijk heel prettig. Of beter gezegd: toegang tot energie is een randvoorwaarde. Bedrijven moeten ook aan steeds meer duurzaamheidseisen voldoen. En we zijn nog niet eens heel ver met de energietransitie. Er is nog heel veel werk aan de winkel.”