Drenthe mooi op weg!: Van vuilstort tot Drents icoon

Het NK Wielrennen van 2021 (Foto's: Marcel J. de Jong).

Rondhuis herinnert zich nog de afvalberg, zoals hij was. Noodzakelijk kwaad, noemt hij het, want je moet toch ergens met het afval heen. Maar als hij drie jaren geleden aanhaakt bij de ontwikkeling van de berg – hij wordt als wielerorganisator gevraagd om mee te denken over evenementen op de Col du VAM – is er van die oorspronkelijk afvalberg niet veel meer over. “Er is een recreatieparadijs verrezen.”

Bekijk hieronder het interview met gedeputeerde Henk Brink over de eerste helft van de collegeperiode en zijn vooruitblik op de resterende tijd (dit studiogesprek is opgenomen toen de coronamaatregelen nog van kracht waren).

De VAM-berg leent zich uitstekend voor die recreatie, en zeker ook voor topsportevenementen zoals het NK Wielrennen in 2020 en 2021 en het EK Veldrijden in 2021. “Het idee was destijds dat we de schoonheid van de berg graag aan heel Nederland wilden tonen. En dat mensen ook elders uit Nederland hieraan een bezoek gingen brengen, wat weer goed is voor de regionale economie. Er was dus een belang om de berg bekender te maken. Het NK Wielrennen was daar een heel goed middel voor: de NOS zendt het evenement live uit in een uitzending van 3,5 uur en gebruiken daar ook prachtige beelden vanuit een helikopter bij. Omdat het corona was, en er voor de rest bijna geen sportwedstrijden waren, werden die 3,5 uren ook nog eens 5,5 uren.”

De berg is niet alleen prachtig, maar vormt ook een uitdaging. Niet alleen voor de fietsrecreant, maar ook voor de profs"

Iedereen in Nederland die fietst, kent de berg inmiddels al, meent Rondhuis. “En met het EK Veldrijden is de berg nu ook in het buitenland bekend.” Het EK werd uitgezonden in zeven landen, waaronder België. “Dat is natuurlijk een prachtige marketing. Daarbij: de berg is niet alleen prachtig, maar vormt ook een uitdaging. Niet alleen voor de fietsrecreant, maar ook voor de profs, dat krijgen we regelmatig te horen. Ik heb hem zelf ook een keer gefietst, en laten we het zo zeggen: het is maar goed dat ik het bij organiseren houdt, haha.”

Rondhuis benadrukt nogmaals dat de berg niet alleen een walhalla is voor de topsport, maar zeker ook voor de recreant. “Het is een recreatieparadijs. En dat zeg ik expres – je kunt er veel meer dan fietsen, zoals wandelen, en er zijn mtb-routes en ruiterpaden. Je kunt er heerlijk picknicken met prachtige vergezichten. De berg is in alle opzichten een enorme aanwinst voor onze provincie en eigenlijk voor heel Nederland. Het is een voorbeeld van hoe je van de nood een deugd maakt bovendien. Zeg nou zelf, van afvalberg naar recreatieparadijs, dat is toch fantastisch.”

Gedeputeerde Henk Brink feliciteert winnaar Timo Roosen, winnaar van het NK Wegwielrennen 2021.

Terugkijkend op het proces, valt Rondhuis nog wat op. “Er is heel goed samengewerkt. Daar hebben gedeputeerde Henk Brink en de provincie een belangrijke rol in gespeeld. Brink was echt pleitbezorger voor de berg. En ook Attero pakte zijn rol. Toen ik erbij kwam, viel me dat echt op. Zonder die goede samenwerking was de berg er nooit zo gekomen. Daar hadden de omwonenden ook een waardevolle bijdrage aan. Iedereen mag er trots op zijn.”

“De VAM-berg is minimaal gelijkwaardig aan de Limburgse bergen”, vervolgt hij. “Net zo, en misschien nog wel meer uitdagend. Dat is ook een van de voorwaarden wil je gastheer zijn van een groot wielerevenement. Andere voorwaarden zijn onder andere een goede infrastructuur en of er genoeg mogelijkheden zijn om te overnachten. De meeste dingen kunnen we bij de VAM snel afvinken. En wat er niet is, wordt in samenwerking geregeld. Zoals voldoende parkeergelegenheid – lokale landbouwers stelden hier grond voor vrij.”

“De berg is nu al een Drents icoon, vind ik. En dat is echt iets wat we samen hebben gedaan. Als ik naar de toekomst kijk dan komen er ongetwijfeld weer kansen op evenementen. Dat wegen we iedere keer zorgvuldig af, waarbij we met alle belangen – ook die van omwonenden – rekening houden. Het is een geweldige locatie. Een absolute aanwinst. Ik ben trots dat ik met de evenementen die ik organiseer, mijn steentje mag bijdragen aan de promotie van Drenthe en de VAM-berg.”

Sfeerimpressie van het EK Veldrijden 2022.

VAM-berg krijgt het Dak van Drenthe

“Wij zijn heel trots op het resultaat, maar nog meer op de samenwerking met de provincie en de omwonenden waardoor dit gelukt is. De VAM-berg is een voorbeeld van win-win – alle partijen hebben voordeel. We zijn daar heel trots op.”

Hans Boer van Attero, eigenaar van de vuilnisberg, spreekt van ‘alle neuzen dezelfde kant op’, zodra hij verhaalt over de transformatie van de vuilstort naar een recreatiewalhalla. “Het begint natuurlijk met een idee, er wordt een ei gelegd. Maar daarna moet het wel gebeuren, waarbij rekening moet worden gehouden met wet- en regelgeving en de omgeving. Doordat we er met z’n allen de schouders onder hebben  gezet, is dat gelukt. Binnen een korte tijd, wat uniek is in Nederland.”

Als eigenaar van de berg is Attero ook betrokken bij de in het oog springende topsportevenementen die er plaatsvinden. “Bij het NK Wielrennen was dat financieel, bij het EK Veldrijden facilitair. We stelden stroom beschikbaar en een deel van ons terrein als parkeerplek, maar hadden bijvoorbeeld ook een ruimte kunnen aanbieden als persruimte. Die rol past goed bij ons, en daardoor kunnen we een steentje bijdragen aan het geheel.”

VAM-berg nog hoger

Een blik op de toekomst – Attero en de provincie (en ook Afvalzorg, zie kader) maakten de berg nog hoger. Het zogenoemde Dak van Drenthe is de volgende stap naar een nog aantrekkelijkere berg voor de recreant en de topsporter. Hoe dat wordt gerealiseerd? Het afvalverwerkingsbedrijf heeft bodemassen – restproduct dat overblijft in de verbrandingsovens – te verwerken. Niet alleen in Wijster, maar ook elders in Nederland. Dat wordt gestort op de berg, waardoor deze nieuwe berg 900 meter bij 150 meter is geworden. De bodemassen worden afgedekt met een speciale kleilaag, een dikke laag plastic folie en een grondlaag. Uiteindelijk worden nieuwe recreatieve routes aangelegd en is de wal klaar voor gebruik. De VAM-berg steekt dan zo’n 43 meter boven het Drentse maaiveld uit en het Dak van Drenthe 58 meter dat doet de titel ‘fietsprovincie van Nederland’ nog meer eer aan dan het al doet.