Drenthe mooi op weg!: Slimme oplossingen netcongestie

Alle begin is moeilijk. En dat geldt zeker ook de energietransitie. Netwerkbeheerders hebben ooit in de provincie een elektriciteitsnetwerk aangelegd, passend bij de wereld van toen. Met de overstap van fossiele energiebronnen naar duurzaam opgewekte energie blijkt het aangelegde netwerk niet overal voldoende capaciteit te hebben om alle opgewekte stroom te verwerken. “Met alle gevolgen van dien, want veel mooie projecten en verduurzamingsinitiatieven dreigden hierdoor afgeblazen te worden. En daarmee zou ook de noodzakelijke energietransitie vertraging oplopen”, aldus Irin Bouwman en Harold Veldkamp.

Irin Bouwman en Harold Veldkamp houden zich namens de provincie Drenthe bezig met het zoeken naar oplossingen voor belemmeringen door netcongestie en het ondersteunen en faciliteren van partijen die tegen dit probleem aanlopen. Bouwman: “Naarmate steeds meer organisaties, verenigingen en bedrijven hun panden en complexen wilden verduurzamen, kreeg Drenthe vanuit diverse hoeken steeds meer signalen dat er problemen waren met de capaciteit van het netwerk. Netwerkbeheerders liepen vast, gemeenten ook, bestuurders werden persoonlijk benaderd vanuit de samenleving en in het Drents parlement werden Statenvragen gesteld aan het college van Gedeputeerde Staten.” Een teken dat er wat moest gaan gebeuren, vult Veldkamp aan, “en dat de provincie deze handschoen moest gaan oppakken om de problemen te helpen tackelen.”

Om de energietransitie lopende te houden, moeten we netcongestie het hoofd bieden"

Bekijk hieronder het interview met gedeputeerde Tjisse Stelpstra over de eerste helft van de collegeperiode en zijn vooruitblik op de resterende tijd.

Om het probleem van netcongestie op te lossen wordt er door de netbeheerders hard gewerkt aan het verzwaren en verbeteren van het elektriciteitsnetwerk in Drenthe. Echter, de realisatie van deze verzwaring kost tijd, materiaal en mankracht. Om in de tussentijd toch stappen te maken in de energietransitie en initiatiefnemers te helpen en ondersteunen kijkt provincie Drenthe naar alternatieven voor een netaansluiting met de mogelijkheid om terug te leveren aan het net.

“Als provincie kan je het probleem niet eigenhandig oplossen”, stelt Veldkamp. “Maar we kunnen wel samenwerken met betrokken partijen. Kennis bundelen, informatie delen en slimme oplossingen bedenken.” Dat is maatwerk, blijkt in de praktijk. “Het duurt jaren om het elektriciteitsnetwerk in Drenthe te verzwaren en te verbeteren. Tot die tijd is het zaak om te kijken hoe we zo effectief mogelijk om kunnen gaan met de capaciteit die er wel is.”  
 
Inmiddels zijn er tien mogelijke oplossingen bedacht die bedrijven en organisaties kunnen helpen in het verduurzamen van hun pand of complex. Deze zijn gebundeld in de Handreiking ‘Tien mogelijke oplossingen bij netcongestie (pdf, 1.4 MB)’.

Bouwman: “Elk verduurzamingsproject is anders en vraagt om maatwerk. Soms biedt één van de oplossingen uit de handreiking soelaas, soms is een combinatie van maatregelen nodig om verduurzaming mogelijk te maken.” Bouwman en Veldkamp zijn dan ook blij met de één miljoen euro die is vrijgemaakt in de Investeringsagenda om slimme energieoplossingen te ontwikkelen. “Hiermee kunnen we onder andere kleinere partijen ondersteunen bij het inwinnen van advies op maat bij specialisten. Advies en informatie die ons vervolgens ook weer verder helpen bij het bundelen van kennis over mogelijke oplossingen om belemmeringen door netcongestie tegen te gaan en effectiever om te gaan met de beschikbare capaciteit op het net.”

Harold Veldkamp en Irin Bouwman.

Veldkamp noemt het een ‘sneeuwbaleffect’. “We organiseren regelmatig bijeenkomsten waar partijen informatie en kennis delen. Bijeenkomsten waar creatieve oplossingen gedeeld worden en waar initiatiefnemers geïnspireerd raken om verder te werken aan hun project, zodat we stappen blijven maken in de energietransitie.” Inmiddels is sportcomplex ‘Buunerdrome’ in Nieuw-Buinen verduurzaamd, nadat deze transitie muurvast heeft gezeten. “En ook Hippisch Centrum Exloo is op weg naar een duurzame toekomst”, stelt Veldkamp. “Een mooi voorbeeld van hoe puzzelstukjes goed op hun plek vallen wanneer partijen met elkaar samenwerken.”

Bekijk hieronder hoe Hippisch Centrum Exloo met hulp van de provincie haar onderkomen heeft verduurzaamd.

Zolang het netwerk niet verzwaard is, blijft het nog wel ad hoc ‘brandjes blussen’, aldus Bouwman. Het nemen van maatregelen, zodat op korte termijn de duurzame projecten gerealiseerd blijven worden. “Maar dat betekent niet dat het op de langere termijn weggegooid geld is. Ten eerste is het goed om effectief te leren omgaan met netcapaciteit, daarnaast is het ook afwachten of overal in onze provincie het netwerk wel verzwaard kan worden. Misschien is in sommige delen van Drenthe niet het verzwaren van het netwerk de oplossing, maar het goed omgaan met de beschikbare capaciteit. De ambitie is om samen te werken aan een duurzaam Drents netwerk. Dat hoeft niet per definitie hetzelfde te zijn als een compleet verzwaard netwerk.”

De provincie blijft werken aan mogelijke oplossingen en blijft kleinschalige initiatieven en projecten ondersteunen met kennis, kunde en subsidiegelden om de energietransitie in Drenthe draaiende te houden. “Daarbij hoort geen schuldvraag”, besluit Veldkamp. “Had het niet sneller en eerder gemoeten? Wie heeft de regie? Waarom worden aanvragen voor initiatieven gedaan op plekken waar geen capaciteit is?” Dat zijn geen relevante vragen. Wel relevant is dat we samen – provincie, samenleving én marktpartijen – de schouders eronder zetten, de energietransitie lopende houden en netcongestie het hoofd bieden met slimme oplossingen en maatregelen op maat.”