Provincie Drenthe ondersteunt op toekomstgerichte wijkaanpak

De call to action werd nog eens versterkt door de aanwezigheid van schimmel en tocht in de huizen. Dat leidde in sommige gevallen tot gezondheidsklachten. Energetisch waren de huizen in slechte staat, waardoor bewoners maandelijks een hoge energierekening voor de kiezen kregen. Toch werd er met plezier gewoond: de wijk kreeg gemiddeld een 7,5.

Start wijkaanpak

De wijkaanpak is opgepakt door woningstichting De Volmacht in samenwerking met de gemeente Aa en Hunze, zorginstelling Icare, welzijnsorganisatie Impuls, de Natuur- en Milieufederatie Drenthe en het Drents Energieloket. “Bij de aanpak van deze gemixte wijk is niet gekozen voor de traditionele aanpak, maar voor een integrale aanpak,” vertelt Ugo Leever, beleidsmedewerker Milieu, Bodem en Energie bij de provincie Drenthe. “Naast het verduurzamen van de wijk is namelijk ook meteen gekeken naar hoe mensen langer thuis kunnen blijven wonen en (de betaalbaarheid van) het zorgcomponent. Denk daarbij aan een slaapkamer beneden en de inzet van domotica. Dat zijn slimme, technische gadgets.”

Bij de aanpak speelt bewonersparticipatie een grote rol. Leever: “In de eerste fase is veel met bewoners gesproken om te zorgen dat iedereen zich verbonden voelt, het verhaal en de plannen uit te leggen en te horen wat de wensen zijn. In de tweede fase is onder andere een voorbeeldwoning gebouwd met daarin technische snufjes die het langer thuis wonen mogelijk maken. Doordat je gebruik gaat maken van moderne technieken, verandert de zorgvraag van mensen in het gebied. Hier moeten zorgaanbieders op in kunnen spelen door het ontwikkelen van nieuwe zorgarrangementen.” De wijk, een zogeheten proeftuinlocatie, heeft de veelbelovende naam de Wijk van de Toekomst meegekregen. Het project gaat in 2020 de derde fase in. “Dat is de realisatiefase. Bewoners staan te springen,” volgens Leever. “Zij hebben er heel veel zin in! ”

Rol provincie

“De provincie Drenthe heeft de proeftuinlocatie op financieel gebied ondersteund. Met de Expeditie energieneutraal wonen willen we in 2040 een energieneutrale woonomgeving hebben gecreëerd in heel Drenthe en daar draagt dit project aan bij.  Bij alle fases van dit project wordt veel kennis opgedaan. Die kennis kan dienen als voorbeeld voor andere wijken in Drenthe, Nederland en Europa,” spreekt Leever uit. “Europa wil namelijk in 2050 de energietransitie hebben afgerond. Met andere woorden: dan gebruiken we geen fossiele brandstoffen meer.”

Het project heeft ook raakvlakken met de sociale agenda van de provincie. “Ruim voor de start van het project zag de provincie in dat het hard nodig was om deze wijk aan te pakken. Niet alleen in energetische zin, maar ook vanwege het slechte binnenklimaat. Woningen dreigden wegens hun slechte staat onverhuur- en onverkoopbaar te worden. Dat zorgt voor steeds verdergaande verpaupering. Door de opgaves aan elkaar te koppelen, slaan we nu twee vliegen in één klap,” zegt Leever.

De toekomst

De komende twintig jaar moeten er in Drenthe honderden wijken en dorpen aangepakt worden. Een immens grote opgave! Traditioneel kloppen gemeenten vaak bij de provincie aan voor ondersteuning bij het aanpakken van een wijk. “We zien echter tegenwoordig ook dat bewoners steeds vaker zelf collectief het initiatief nemen. Als voorbeeld noem ik het dorpje Ansen. Daar zijn een paar mensen opgestaan die van het aardgas en ‘normale’ stroom af willen. We zijn met hen gaan praten en zo kwamen zij erachter welke organisaties zij nog meer moesten betrekken in hun plan van aanpak. Als provincie vinden wij zo’n bottom-up aanpak fijn. Daar willen we, zeker de komende vier jaar, mee aan de slag. Als alle partijen enthousiast zijn, leidt dat sneller tot een succes. En die successen kunnen we weer delen, met hopelijk een sneeuwbaleffect als resultaat,” zegt Leever.

Europees geld nodig

“Voor al die wijkaanpakken die er gaan komen, is geld nodig, veel geld. De bewoners dragen daar zelf ook aan bij. Met het energiezuinig maken van hun huis, verlagen zij immers hun maandelijkse energierekening met tientallen euro’s. Ook kunnen zij langer in hun huis blijven wonen, omdat deze levensloopbestendig is gemaakt. Door domotica zijn zij in staat voor zichzelf te blijven zorgen, waardoor zorgkosten betaalbaar blijven. Hun investering verdienen ze op die manier weer terug. Er gaat echter veel meer geld met zo’n wijkaanpak gemoeid dan de provincie noch de mensen noch het Rijk heeft. Europa is daarom een interessante financiële partner. We hopen vele miljoenen uit Brussel binnen te halen voor de energie- en zorgtransitie in Drenthe, zodat we projecten als de Wijk van de Toekomst kunnen blijven subsidiëren.”

Drents Energieloket

“In Drenthe zijn er al heel veel mensen die vanuit zichzelf meedoen en investeren in het verduurzamen van hun huis. Dat doen mensen stapje voor stapje: nieuw glas, isoleren, zonnepanelen etc. Een steeds groter wordende groep klopt voor informatie en advies aan bij het Drents Energieloket. Dit is een fysiek loket waar je terecht kunt met je vragen op zowel technisch gebied, als op financieel gebied, waaronder de Energiebespaarlening. Daarnaast organiseert het Energieloket lokaal bijeenkomsten, maar ook campagnes om bewustwording te creëren en mooie kortingen bij collectieve inkoop van bijvoorbeeld isolatiematerialen en zonnepanelen,” licht Leever toe.

Het Drents Energieloket is een organisatie waarin alle Drentse gemeenten, de provincie, Natuur- en Milieufederatie Drenthe, Buurkracht, Techniek Nederland, Bouwend Nederland en Sport Drenthe samenwerken om inwoners van Drenthe te helpen bij het energiezuiniger maken van hun huis.

Meer informatie over het Drents Energieloket is te vinden op hun website.